انواع میلگرد از لحاظ ظاهر
میلگرد های تولید شده بصورت ساده و آجدار میباشند که در نوع آجدار، آج ها بصورت عرضی بوده و در سرتاسر میلگرد نمایان میباشد. آجها، انواع مختلفی دارد.
انواع میلگردها بر اساس استاندارد سابق
- میلگرد A1
- میلگرد A2
- میلگرد A3
- میلگرد A4
در بازار، میلگردها را با این نام ها میشناسند.
انواع میلگرد بر اساس استاندارد کنونی
- میلگرد س ۲۴۰ ( میلگرد ساده )
- میلگرد آج ۳۴۰ ( میلگرد آجدار مارپیچ )
- میلگرد آج ۴۰۰ ( میلگرد آجدار جناقی )
- میلگرد آج ۵۰۰ ( میلگرد آجدار مرکب )
در حال حاضر تمام میلگردهای بازار تابع چنین استانداردی هستند.
نکته : وقتی نام “میلگرد A2” را میشنوید بدانید که منظور همان “میلگرد آج ۳۴۰” میباشد و منظور از “میلگرد A3” ، همان “میلگرد آج ۴۰۰” میباشد که فقط نام ها ثابت مانده ولی آنالیز و استاندارد آنها کاملا متفاوت میباشد.
روش تشخیص میلگرد “آج ۳۴۰” و میلگرد “آج ۴۰۰”
در “آج ۳۴۰” ، آج ها با زاویه ۴۵ درجه و بصورت مارپیچی میباشد. برای درک بهتر، میله ای را در نظر بگیرید که نخی بدور آن با زاویه ۴۵ درجه پیچیده شده است. در “آج ۳۴۰” هم این گونه است. ولی در “آج ۴۰۰” زاویه آج ها ۴۵ درجه است ولی اگر از روبرو به میلگرد نگاه کنید، آجها بصورت جناقی (هفت و هشت) میباشد.
میلگرد A1
میلگرد A1 با تنش جاری ۲۳۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۳۸۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۲۵ درصد به عنوان میلگرد نرم شناخته شده و عمدتاً بصورت صاف و بدون آج است. این میلگرد برای آهنگری، تغییر شکل و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن مناسب است. بطور کلی به عنوان یک میلگرد داکتیل شناخته میشود.
میلگرد A2
این نوع میلگرد با تنش جاری ۳۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۵۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۱۹ درصد به عنوان میلگرد نیمه خشک (ترد) و نیمه نرم شناخته شده که به صورت آجدار و عمدتاً آج فنری شکل است. میلگرد A2 برای عملیات ساختمانی و خصوصاً خاموت زنی مناسب بوده و انجام عملیات جوشکاری بر روی آن در صورت اجبار میسر بوده که البته توصیه میشود در صورت امکان از جوشکاری آن پرهیز شود.
میلگرد A3
میلگرد A3 با تنش جاری ۴۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختگی ۶۰۰۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تغییر شکل نسبی پلاستیکی (در زمان گسیختگی) ۱۴ درصد به عنوان میلگرد خشک (ترد)، مناسب عملیات ساختمانی بوده که بصورت آجدار و عمدتا آج جناقی است. اکیداً برای آهنگری و تغییر شکلهای فراوان با زوایای تند مناسب نبوده و همچنین به هیچ وجه عملیات جوشکاری بر روی آن مجاز نیست.
خواص مکانیکی میلگردها – تست کرنش و کشش و خمش
تنش تسلیم
حداکثر نیرویی است که به میلگرد وارد و میلگرد دچار تغییر شکل دائمی نمیشود. اگر مقدار نیرو افزایش یابد، میلگرد بحالت اولیه بر نمیگردد و برای همیشه تغییر شکل میدهد. خاصیت برگشت پذیری را خاصیت الاستیکه و خاصیت برگشت ناپذیری را خاصیت پلاستیک مینامند. در طراحیها، ملاک انتخاب میلگرد، مقدار تنش تسلیم است. به همین خاطر است که بخاطر همین خاصیت بسیار مهم، مقدار تنش تسلیم در نامگذاری میلگردها سهیم است. در میلگرد آج ۳۴۰، حداقل تنش تسلیم این میلگرد، ۳۴۰ مگاپاسکال (MPA) است.
مقاومت کششی
مقاومت کششی، بیشترین نیروی کششی است که جسم قبل از شکست تحمل میکند. واحد آن، پوند بر اینچ مربع است. خاصیت مقاومت کششی میلگردها را میتوان با عملیاتی همچون آلیاژکاری، سردکاری، یا عملیات حرارتی افزایش داد. عبارات متشابهی که برای مقاومت کششی بکار گرفته میشود شامل استحکام کششی – تاو کششی– Tensie Strength. در آزمون کشش و ازدیاد طول نسبی، میزان انعطاف پذیر بودن و یا شکننده بودن میلگرد مشخص میشود.
انواع کاربرد میلگرد ( آرماتور ) در بتن
میلگردها به شکلهای مختلف در اعضای بتنی مسلح مورد استفاده قرار میگیرند که معمولاً در نقشههای سازهای، بطور دقیق تریسم میشوند. کاربردهای مختلف آنها را در زیر ذکر میکنند.
میلگرد راستا
برای افزایش مقاومت کششی بتن
خاموت
برای جلوگیری از بیرون زدگی آرماتورهای طولی در اثر کمانش و تحمل نیروهای برشی و جلوگیری از گسترش ترک.
سنجاقی
برای تقویت مقاومت برشی خاموتها و اتصال کامل بین میل گردهای طولی و خاموت
خرک
برای قرار دادن دو شبکهی متوالی افقی با فاصلهی معین در داخل قالب (در بتن ریزیهای کف و فونداسیون)
رکابی
برای در امتداد نگه داشتن آرماتورهای طولی یا عمودی در بتن ریزی دیوارها و دالها (به شکل حرف u) یا بین دو سفره آرماتور (شبکه مشبندی)
ادکا
برای تحمل لنگرهای منفی در تکیهگاههای تیر و برای تحمل نیروهای برشی