لوله استنلس استیل چیست؟

با لوله استنلس استیل آشنا شوید!

لوله استنلس استیل (Stainless Steel Pipe) به لوله‌هایی گفته می‌شود که از فولاد ضد زنگ ساخته شده‌اند. این آلیاژ ترکیبی از آهن، کربن، کروم و دیگر عناصر مانند نیکل و مولیبدن است که باعث می‌شود لوله‌ها مقاومت بالایی در برابر خوردگی، زنگ‌زدگی، و تغییر رنگ داشته باشند. به همین دلیل، لوله‌های استنلس استیل در شرایطی که نیاز به مقاومت در برابر عوامل خورنده مانند رطوبت، مواد شیمیایی یا دماهای بالا وجود دارد، بسیار کاربرد دارند.

آشنایی با لوله استنلس استیل یا فولاد ضد زنگ

دلایل ضدزنگ بودن استینلس استیل

لوله استنلس استیل خاصیت ضدزنگ و مقاومت در برابر خوردگی خود را مدیون وجود کروم در ترکیبات خود است.  کروم با اکسیژن واکنش داده و لایه‌ای نازک از اکسید کروم روی سطح فلز ایجاد می‌کند که از رسیدن رطوبت و اکسیژن به فلز پایه جلوگیری کرده و به عنوان یک سد محافظ عمل می‌کند. این لایه محافظ می‌تواند در صورت خراش یا آسیب به طور خودکار ترمیم شود، به این معنا که در تماس مجدد با اکسیژن، لایه اکسید کروم دوباره تشکیل می‌شود و سطح را از خوردگی بیشتر حفظ می‌کند.

علاوه بر کروم، برخی گریدهای استنلس استیل حاوی عناصر دیگری مثل نیکل و مولیبدن نیز هستند که مقاومت آلیاژ را در برابر شرایط خاص، مانند محیط‌های اسیدی و مرطوب، افزایش می‌دهند. نیکل به استیل خاصیت انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد و مولیبدن مقاومت آن را در برابر خوردگی‌های حفره‌ای به‌ویژه در محیط‌های دریایی بهبود می‌بخشد. ترکیب دقیق این عناصر، استنلس استیل را به آلیاژی پرکاربرد در صنایع حساس مانند غذایی، دارویی، و دریایی تبدیل کرده است.

تفاوت استنلس استیل ۳۰۴ و ۳۱۶

این دو نوع استینلس استیل هر دو از گریدهای یکسان هستند ولی تفاوت‌هایی در ترکیب شمیایی و ویژگی‌های مقاومتی خود دارند و همین مورد موجب شده است کاربردهای متفاوتی داشته باشند. که هر کدام از این موارد را توضیح خواهیم داد:

• ترکیب شیمیایی  و ویژگی‌های مقاومتی:
  • اصلی‌ترین تفاوت بین استنلس استیل ۳۰۴ و ۳۱۶ در میزان مولیبدن است. گرید ۳۱۶ حاوی حدود ۲-۳٪ مولیبدن است که موجب مقاومت بیشتر آن در برابر خوردگی آن می‌شود، در صورتی که این مورد در ۳۰۴ وجود ندارد. هر دو گرید شامل حدود ۱۸٪ کروم و ۸-۱۰٪ نیکل هستند، اما همین تفاوت جزئی در مولیبدن مقاومت ۳۱۶ را در برابر مواد خورنده به‌ویژه اسیدها افزایش می‌دهد.
• کاربردها:
  • به دلیل مقاومت بیشتر ۳۱۶ در برابر خوردگی، از این گرید بیشتر در محیط‌های سخت مانند صنایع دریایی، پتروشیمی و محیط‌های شیمیایی استفاده می‌شود. استنلس استیل ۳۰۴ به دلیل هزینه پایین‌تر و مقاومت کافی در برابر خوردگی برای کاربردهای عمومی‌تر مناسب است، مانند لوازم خانگی، تجهیزات آشپزخانه و صنعت غذایی.

تاریخچه استیل ضد زنگ stainless steel

استیل ضد زنگ توسط یک مهندس مواد (متالوژیست) در اوایل قرن بیستم به نام  هری بریرلی که اهل بریتانیا بود، کشف شد. این نوع از استیل با ترکیب و افزودن کروم به آهن آلیاژی بسیار مقاوم را ایجاد نمود. در دهه‌های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، این ماده به دلیل مقاومت بالا و ظاهر براق، در صنایع مختلف از جمله آشپزخانه، پزشکی و خودروسازی رواج یافت. طی جنگ جهانی دوم و پس از آن، استفاده از آن در صنایع نفت، گاز و ساختمان‌سازی افزایش یافت و با توسعه آلیاژهای جدید، کاربردهای گسترده‌تری پیدا کرد.

انواع گریدهای لوله استنلس استیل

• ۱. گرید ۳۰۴ (AISI 304)

• ۲. گرید ۳۱۶ (AISI 316)

• ۳. گرید ۴۳۰ (AISI 430)

• ۴. گرید ۳۲۱ (AISI 321)

• ۵. گرید ۴۱۰ (AISI 410)

• ۶. گرید ۲۲۰۵ (AISI 2205)

• ۷. گرید ۹۰۴L (AISI 904L)

• ۸. گرید ۱۷-۴PH

• ۹. گرید ۲۵۵ (AISI 255)

خواص استنلس استیل

• مقاوم در برابر خوردگی
• ظاهر جذاب
• مقاومت در برابر حرارت
• به صورت کامل قابل بازیافت
• عمر طولانی و مفید در قیاس با هزینه پرداختی

استانداردهای لوله استنلس استیل

استانداردهای لوله استنلس استیل برای تضمین کیفیت، ایمنی و تطابق با نیازهای صنعتی مختلف تنظیم شده‌اند. برخی از مهم‌ترین استانداردها شامل ASTM A312 برای لوله‌های استنلس استیل بدون درز و جوش‌خورده، ASTM A213 برای لوله‌های مخصوص فشار و دماهای بالا، و ASTM A269 برای لوله‌های جوش‌خورده و بدون درز برای کاربردهای عمومی است.

همچنین استاندارد ASME B36.19M لوله‌های استنلس استیل برای سیستم‌های فشار و دماهای مختلف را مشخص می‌کند. در مقیاس بین‌المللی، استاندارد ISO 1127 برای سیستم‌های لوله‌کشی عمومی و DIN 17457 استاندارد آلمانی برای لوله‌های استنلس استیل در اندازه‌ها و ضخامت‌های مختلف برای صنایع خاص است.

لوله‌های استنلس استیل مطابق با این استانداردها باید ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، استحکام کششی و فشاری مناسب، و توانایی عملکرد در دماهای مختلف را داشته باشند. این لوله‌ها برای استفاده در صنایع گوناگونی چون نفت و گاز، شیمیایی، دارویی، و غذایی طراحی شده‌اند. استانداردها همچنین ابعاد و ضخامت لوله‌ها را مشخص می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که لوله‌ها برای کاربردهای خاص و محیط‌های صنعتی مناسب هستند و بهترین عملکرد را ارائه می‌دهند.

آیا فولاد ضد زنگ، زنگ می‌زند؟

برخی از افراد تصور می‌کنند که فولاد ضد زنگ واقعا زنگ نمیزند در صورتیکه اینگونه نیست. فولادهای ضد زنگ تنها در شرایط خاصی، مانند محیط‌های پاک و آب شیرین یا آب دریا به شکل جریان‌دار، در برابر زنگ‌زدگی مقاوم می‌مانند. در محیط‌های مرطوب دریایی یا در آب راکد، فولاد ضد زنگ نوع ۳۰۴ مستعد زنگ‌زدگی و خوردگی حفره‌ای به صورت موضعی است. به‌طور کلی، نوع محیط و ترکیب شیمیایی فولاد هر دو عوامل تعیین‌کننده‌ای در ایجاد زنگ و خوردگی حفره‌ای در فولادهای ضد زنگ محسوب می‌شوند. در صورتی که تمایل به خرید فولاد ضدزنگ دارید می‌توانید با کارشناسان اهن یک در ارتباط باشید.