تفاوت ورق سیاه، رنگی، روغنی و گالوانیزه چیست؟
ورقهای فولادی مختلفی در بازار وجود دارد که از پرکاربردترین آنها میتوان به ورق روغنی، ورق سیاه، ورق رنگی و ورق گالوانیزه اشاره کرد. این ورقها به طور گسترده توسط صنایع مختلف به صورت مستقیم یا بهعنوان ماده اولیه برای ساخت قطعات و تجهیزات مورد استفاده قرار میگیرند. یکی از سوالاتی که برای افراد پیش میآید این است که ورقهای رنگی، گالوانیزه، روغنی و سیاه چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند.
برای پاسخ به این سوال تصمیم داریم در این نوشته از آهن یک تفاوت این ورقها را بررسی کنیم. آشنایی با این تفاوتها کمک میکند تا محصول مناسب را خریداری کرده و بیشتری بهرهوری را داشته باشید؛ پس تا انتها همراه ما باشید.
ورق فولادی چه انواعی دارد؟
ساخت ورقهای فولادی در حالت کلی به دو روش نورد سرد و نورد گرم انجام میگیرد. ورقهای تولید شده به روش نورد گرم دارای ظاهری مات و خشن هستند؛ چرا که در دمای بالا تولید میشوند. اما ورقهای ساخته شده به روش نورد سرد چون در دمای پایین تولید میشوند ظاهری براق دارند.
هر کدام از این ورقها ویژگیهای خاصی دارند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
- ورق سیاه: این ورق حاصل نورد گرم است و به دلیل داشتن ظاهر مات با نام ورق سیاه نیز شناخته میشود. ورق گرم در دو استاندارد رایج ST37 و ST52 تولید میگردد که تفاوت اصلی آنها در میزان کربن است. این ورق ویژگیهای متفاوتی دارد که از جمله آنها میتوان به تنوع بالا در سایز و اندازه، استحکام کششی مناسب و انعطافپذیری اشاره کرد.
- ورق روغنی: نوع دیگری از ورقهای فولادی ورق روغنی است که به روش نورد سرد تولید میشود. از انواع گریدهای این ورق میتوان به ST12، ST13 و ST14 اشاره کرد. ظاهر زیبا، قابلیت ماشینکاری، مقاومت در برابر تغییر شکل و قابلیت تولید در ابعاد دقیق از جمله ویژگیهای ورق روغنی هستند.
- ورق گالوانیزه: ورق گالوانیزه از ورقهای نورد سرد یا نورد گرم تولید میشود و از این جهت یک محصول ثانویه است. برای تولید ورق گالوانیزه ورقهای نورد گرم یا سرد را در حمامی از فلز روی مذاب فرو میبرند. این مساله باعث میشود تا بر روی ورق لایهای از روی ایجاد شود و از آن در برابر اکسیداسیون و خوردگی محافظت کند.
- ورق رنگی: ورق رنگی نیز در واقع همان ورق گالوانیزه است که بر روی سطح آن لایهای به اندازه ۱۵ الی ۲۰ میکرون رنگ آمیزی میشود. این ورقها رنگهای مختلفی دارند و برای مصارف تزئیناتی مورد استفاده قرار میگیرند.
مقاله پیشنهادی جهت مطالعه :انواع کناره ورق سیاه چیست؟ اطلاعاتی در رابطه با سر ورق
تفاوت ورق روغنی با ورق سیاه
ورق گرم و ورق سرد از لحاظ ظاهر، روش ساخت، قیمت، مواد اولیه و کاربرد تفاوتهای زیادی با یکدیگر دارند. همین مساله سبب میشود تا در کاربردهای متفاوتی مورد استفاده قرار بگیرند. برخی از مهمترین تفاوتهای این دو ورق عبارتند از:
-
تفاوت ورق سیاه و روغنی از لحاظ ظاهر
ورق سیاه ظاهر مات و سیاه دارد؛ اما ظاهر ورق روغنی براق است. همچنین بر روی ورق سرد لایهای از روغن قرار دارد که از زنگزدگی آن جلوگیری میکند.
-
تفاوت از لحاظ روش ساخت
ورق سیاه توسط نورد گرم و در دمای بسیار بالا نزدیک به ۱۷۰۰ درجه سانتیگراد تولید میشود. در این دما فلزات متبلور شده و تغییر شکل میدهند؛ اما فرایند تولید ورق سرد در دمای پایین انجام میگیرد و تغییری در ساختار ورق ایجاد نمیکند.
-
تفاوت از لحاظ استانداردها
تولید ورق گرم با یکی از استانداردهای DIN 17100, JIS SS400, ASTM A283C و EN 1002 انجام میشود؛ اما ورق سرد بر طبق استانداردهای ASTM A1008, JIS G3141 و EN 10130 تولید میگردد.
-
تفاوت ورق سیاه و روغنی از لحاظ گرید
ورق روغنی از لحاظ خواص مکانیکی، کیفیت و ابعاد در سه گرید رایج زیر تولید میشود.
-
- گرید st12 (ورق معمولی): از مهمترین ویژگیهای این ورق میتوان به دوام بالا، قیمت پایین و شکلپذیری و خمش مناسب اشاره کرد.
- گرید st13 (ورق نیمه کششی): قابلیت خمش این گرید از ورق روغنی تا ۹۰ درجه است و امکان انجام جوشکاری بر روی ان وجود دارد.
- گرید st14 (ورق فوق کششی): از این گرید معمولا در صنعت خودروسازی استفاده میکنند. قیمت این ورق در مقایسه با دو گرید بالا بیشتر است.
ورقهای سیاه نیز در گریدهای مختلفی تولید میشوند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
- ورق سیاه گرید ST37: اصلیترین کاربرد این ورق در صنعت ساختمانسازی است.
- ورق سیاه گرید ST52: این گرید که با نام ورق صنعتی نیز شناخته میشود در کاربردهای زیربنایی مورد استفاده قرار میگیرد.
- ورق سیاه گرید A283: برای ساخت دیگهای بخار و مخازن تحت فشار از این گرید استفاده میکنند.
- ورق سیاه گرید A516: این ورق در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کاربرد دارد.
- ورق سیاه گرید ck45: از این ورق در تولید میللنگ صنعتی و شفت تراشکاری استفاده میکنند.
همانطور که متوجه شدید ورقهای روغنی و سیاه از لحاظ گرید کاملا متفاوت از یکدیگر هستند.
-
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی از لحاظ کاربرد
تفاوتی دیگری که این دو ورق دارند در کاربرد و موارد استفاده است. معمولا از ورقهای گرم در مواردی استفاده میکنند که ظاهر کار و ابعاد ورق مهم نباشد؛ اما نیاز به استقامت و مقاومت بالا دارند. از ورقهای روغنی نیز به دلیل داشتن ظاهری براق و صیقلی برای موارد تزئینی و مواردی که نیاز به ابعاد بسیار دقیق هست استفاده میکنند.
در حالت کلی میتوان گفت این ورقها کاربرد گستردهای در صنایع دارند و از آنها برای تولید قطعات و تجهیزات مختلف استفاده میکنند.
-
تفاوت ورق گرم با ورق سرد از لحاظ ترکیبات
عناصر موجود در ترکیب ورقهای فلزی نقشی مهمی در تعیین خصوصیات ورق دارند. در هر دو این ورقها معمولا از عناصر یکسانی استفاده میکنند؛ اما چیزی که باعث ایجاد تفاوت میشود درصد ترکیب آنها است. برخی از عناصر به کار رفته در ترکیب ورق روغنی و سیاه عبارتند از:
-
- سیلیکون: این عنصر مقاومت ورق را در برابر رطوبت و دمای بالا افزایش میدهد.
- منگنز: برای افزایش سختی ورق استفاده میشود.
- گوگرد: این عنصر خاصیت ماشینکاری ورق را تقویت میکند.
- کروم: برای افزایش سختی ورق و مقاومت آن در برابر خوردگی مورد استفاده قرار میگیرد.
- فسفر: از این عنصر نیز برای کاهش چقرمگی و شکلپذیری استفاده میکنند.
علاوه بر عناصر بالا از عناصری دیگری هم در ترکیب این ورقها استفاده میکنند که از جمله آنها میتوان به مس، مولیبدن، نیکل و وانادیوم اشاره کرد.
-
تفاوت ورق روغنی و ورق گرم از لحاظ قیمت
فرق دیگری که این دو ورق با یکدیگر دارند قیمت آنها است. فرایندهایی که برای تولید این ورقها انجام میشود نقش بسیار مهمی در تعیین قیمت دارند. در حالت کلی میتوان گفت ورقهای نورد سرد به دلیل هزینهبر بودن از قیمت بالایی برخوردار هستند.
در جدول زیر تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی را به طور خلاصه آوردهایم.
موارد | ورق روغنی | ورق سیاه |
ضخامت | بین ۰.۰۳ الی ۳ میلیمتر | ۱.۵ الی ۱۵ میلی متر |
عرض | ۱۰۰، ۱۲۵ و ۲۰۰ سانتیمتر | ۱۰۰، ۱۲۵ و ۲۰۰ سانتیمتر |
رنگ | روشن و براق | تیره و مات |
طول | امکان سفارش به دلخواه مشتری | امکان سفارش به دلخواه مشتری |
وزن | وزن کمتری نسبت به ورق سیاه دارد. | وزن نسبتا بالایی دارد. |
انعطافپذیری | با توجه به ضخامت متفاوت است. | متوسط |
حالت سطح ورق | صاف و صیقلی | زبر و خشن |
مقاومت به خوردگی | مناسب | زیاد |
میزان کربن | کمتر از ورق سیاه | نسبت به گرید تغییر میکند. |
نحوه عرضه | شیت و کویل | شیت و کویل |
تفاوت ورق روغنی با ورق گالوانیزه
ورقهای فولادی همواره در معرض زنگزدگی و خوردگی قرار دارند. گاهی مواقع این خوردگیها طوری است که با چشم دیده نمیشود؛ در نتیجه امکان دارد خطرات جبران ناپذیری را برای سازه به وجود آورد. به همین دلیل در هنگام ساخت ورق برای مکانهای حساس و مکانهایی که در معرض رطوبت قرار دارند از ورقهای گالوانیزه استفاده میکنند.
ورقهای گالوانیزه و روغنی هر دو برای افزایش مقاومت دارای پوششهایی هستند؛ پوشش ورق گالوانیزه فلز روی و پوشش ورق سرد روغن است. برخی از مهمترین تفاوتهای این دو ورق عبارتند از:
- طول عمر: ورقهای گالوانیزه در صورتی که در مکانهایی با رطوبت بالا قرار بگیرند بین ۲۰ الی ۳۰ سال عمر میکنند؛ البته در شرایط معمولی عمر آنها به نزدیک ۷۰ سال نیز میرسد؛ اما ورقهای روغنی در بهترین حالت شاید تا ۱۵ سال عمر کنند. در نتیجه میتوان گفت عمر ورق گالوانیزه بیشتر از ورق روغنی است.
- هزینه تولید: از آنجایی تولید ورقهای گالوانیزه چند مرحله بیشتر از ورقهای روغنی است، قیمت این ورقها به نسبت بیشتر است. البته در تعیین قیمت ورقهای فولادی عواملی همچون ضخامت، وزن و ابعاد تاثیر میگذارند.
- ابعاد: ورقهای گالوانیزه در ضخامت ۰.۶ الی ۶ میلمتر و ورقهای روغنی در ضخامتهای ۰.۳ الی ۳ میلمتر تولید میشوند.
- ظاهر: ورقهای روغنی ظاهر بهتری نسبت به ورقهای گالوانیزه دارند و به همین دلیل از آن در خودروسازی و ساخت لوازم خانگی استفاده میکنند.
تفاوت ورق سیاه با ورق گالوانیزه
ورقهای فولادی شاید در ظاهر شبیه به یکدیگر باشند و فکر کنید کاربرد یکسانی نیز دارند؛ اما در واقع چنین نیست و هر ورق برای کاربرد خاصی تولید شده است. ورق سیاه و ورق گالوانیزه جزو محصولات پرکاربرد در صنایع هستند و مورد توجه بسیاری از صنعتگران قرار گرفتهاند.
اولین تفاوتی که بین این دو ورق وجود دارد در روش ساخت آنها است. به این صورت که ورق گالوانیزه از ورقهای روغنی که حاصل نورد سرد هستند تولید میشوند؛ اما ورق سیاه از روش نورد گرم تولید میشود که در بالا تفاوت این دو را به طور مفصل توضیح دادیم.
برخی از تفاوتهای ورق گرم و گالوانیزه عبارتند از:
- زمان تولید: تولید ورق گالوانیزه در زمان سریعتری اتفاق میافتد؛ برای مثال اگر یک ورق گالوانیزه سفارش دهید خیلی زود آماده شده و تحویل داده میشود؛ اما روند تولید ورقهای سیاه کمی زمانبر است و برای تحویل باید مدتی منتظر بمانید.
- ظاهر: ورقهای گالوانیزه ظاهری براق و صاف دارند اما ظاهر ورقهای سیاه حالتی مات و کدر دارند.
- مقاومت در برابر خوردگی: با اینکه ورقهای سیاه از مقاومت بالایی در برابر خوردگی برخوردار هستند اما از آنجایی که بر روی ورقهای گالوانیزه یک پوشش وجود دارد نسبت به ورق گرم در برابر خوردگی مقاوم است؛ به همین دلیل از ورقهای گالوانیزه برای محیطهای مرطوب و خورنده استفاده میکنند.
- ابعاد: ورقهای گرم در ابعاد متنوعی تولید میشوند و تنوع آنها نسبت به گالوانیزه بیشتر است.
- قیمت: ورق گالوانیزه قیمت بیشتری نسبت به ورق سیاه دارد.
- کاربرد: ورق گرم کاربرد گستردهای نسبت به ورق گالوانیزه دارد. همچنین ورق گرم یک محصول پایه است؛ در حالی که ورق گالوانیزه یک محصول ثانویه به شمار میرود.
علاوه بر مواردی که در بالا اشاره کردیم این دو ورق از لحاظ استحکام خمشی و کششی نیز تفاوتهایی را با یکدیگر دارند.
تفاوت ورق رنگی با ورق سیاه
از آنجایی که ورقهای رنگی از ورقهای گالوانیزه تولید میشوند تقریبا مشخصات یکسانی دارند؛ با این تفاوت که کاربرد ورق رنگی تزئینی و ساده بوده و برای کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار نمیگیرد. همچنین به دلیل داشتن یک لایه اضافی رنگی از مقاومت بیشتری در برابر خوردگی برخوردار است.
برخی از کاربردهای ورق رنگی عبارتند از:
- ساخت سقف کاذب، کابینت، انبار و کارگاه
- تولید لوازم خانگی
- ساخت بدنه، درب و اجزای کامپیوتر در صنایع الکترونیک
ورقهای رنگی در بیش از ۱۵ رنگ و در طرحهای ذوزنقه، شادولاین، سفال و کرکرهای تولید میشود. تفاوتهایی که بین ورق سیاه و ورق گالوانیزه در مورد تفاوت ورق سیاه و رنگی نیز مشابه است.
“نحوه تولید ورق سیاه با ورق رنگی متفاوت است. در واقع ورق سیاه نوعی ورق فولادی پایه در نظر گرفته میشود؛ در حالی که ورق رنگی یک ورق فولادی ثانویه است.”
منبع: آهن آنلاین
تفاوت ورق روغنی و ورق رنگی
ورقهای رنگی به دلیل داشتن کاربردهای تزئینی با ابعاد دقیق و در رنگهای زرد، آبی، قرمز، سبز، نارنجی، قهوهای و رنگهای دیگر تولید میشوند. ورق مورد استفاده برای تولید ورق رنگی، ورق روغنی است؛ بنابراین این دو ورق در بسیاری از ویژگیها باهم مشابه هستند. با این تفاوت که ورق رنگی دارای یک پوشش گالوانیزه و یک پوشش رنگ است؛ به همین دلیل از مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و زنگ زدگی برخوردار است. همچنین به دلیل اینکه ورق رنگی مراحل تولید بیشتری دارند قیمت بالاتری نسبت به ورق روغنی دارد.
از دیگر تفاوتهای ورق رنگی و روغنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- طول عمر: ورق رنگی بیش از ۵۰ سال عمر میکند؛ در حالی که طول عمر ورق روغنی حدود ۲ الی ۱۵ سال است.
- هزینه تولید: ورق رنگی نسبت به ورق روغنی هزینه تولید بیشتری دارد.
- شکل ظاهری: با اینکه هر دو این ورقها دارای ظاهری زیبا هستند اما ورقهای رنگی به دلیل تنوع بالا در رنگ برای کاربردهای تزییناتی گزینه بهتری به شمار میروند.
تفاوت ورق رنگی و گالوانیزه
با وجود اینکه ورقهای گالوانیزه و رنگی شباهتهای زیادی به یکدیگر دارند و هر دو از ورق روغنی تولید شدهاند اما بازهم یک سری تفاوتهایی بین آنها وجود دارد. یکی از تفاوتهای رایج این دو ورق در کاربرد آنها است؛ ورقهای رنگی معمولا برای مواد تزییناتی استفاده میشوند؛ اما ورق گالوانیزه کاربردهای صنعتی دارد.
جمع بندی تفاوت ورق سیاه، رنگی، روغنی و گالوانیزه
ورقهای فولادی در انواع مختلفی تولید میشوند تا پاسخگوی نیازهای صنایع باشند. شما میتوانید با توجه به نیازمندیهای پروژه به سراغ خرید ورق مناسب بروید. در این نوشته سعی کردیم تفاوت بین ورقهای فولادی از جمله ورق روغنی، ورق سیاه، ورق گالوانیزه و ورق رنگی را با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم. امیدواریم این مطالب برای شما مفید بوده باشد.
در صورتی که در انتخاب ورق فولادی، سایز و ضخامت آن نیاز به راهنماییهای بیشتری داشتید با شمارههای درج شده در سایت تماس بگیرید تا کارشناسان آهن یک راهنماییهای لازم را در اختیارتان قرار دهند.