معرفی انواع فلنج، کاربردها و قیمت آن
فلنج یکی از اجزای کلیدی در اتصالات لولهکشی صنعتی و ساختمانی است که نقش بسیار مهمی در سیستمهای انتقال سیالات ایفا میکند. این قطعهی مهندسی به دلیل قابلیت اتصال و جداسازی آسان، تحمل فشار بالا، و مقاومت در برابر خوردگی، در صنایع مختلفی از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، و تأسیسات صنعتی استفاده میشود. در این مقاله، به بررسی انواع فلنج، ویژگیها، کاربردها، و عوامل مؤثر بر قیمت آن میپردازیم.
معرفی انواع فلنج
فلنجها بر اساس معیارهای مختلفی همچون طراحی، نوع اتصال، مواد سازنده، و استاندارد تولید به چند دسته تقسیم میشوند:
-
۱. فلنج گلودار جوشی (Welding Neck Flange)
- این نوع فلنج دارای یک گردن بلند است که به لوله یا اتصالات جوش داده میشود. این طراحی باعث کاهش تنش در نقاط اتصال شده و برای کاربردهای فشار و دمای بالا بسیار مناسب است.
-
۲. فلنج تخت (Slip-On Flange)
- فلنج تخت به راحتی روی لوله قرار میگیرد و از طریق جوشکاری از دو طرف به آن متصل میشود. این نوع فلنج به دلیل نصب آسان، هزینه کمتری نسبت به سایر فلنجها دارد.
-
۳. فلنج کور (Blind Flange)
- فلنج کور برای مسدود کردن انتهای خطوط لوله یا تجهیزات استفاده میشود. این فلنج به دلیل عدم وجود سوراخ، تحمل فشار بالایی دارد.
-
۴. فلنج رزوهای (Threaded Flange)
- این نوع فلنج به جای جوشکاری از طریق پیچ و مهره به لوله متصل میشود و در سیستمهای کم فشار و دمای پایین کاربرد دارد.
-
۵. فلنج روکار (Socket Weld Flange)
- فلنج روکار برای لولههای کوچک و سیستمهایی که نیاز به جوشکاری قوی دارند، مناسب است. این نوع فلنج باعث کاهش تلاطم جریان سیال میشود.
-
۶. فلنج لپ جوینت (Lap Joint Flange)
- این فلنج به همراه یک قطعهی جداگانه به نام Stub End استفاده میشود و مناسب سیستمهایی است که نیاز به جداسازی مکرر دارند.
-
۷. فلنج عینکی (Spectacle Blind Flange)
- فلنج عینکی به شکل یک دیسک دوطرفه طراحی شده است که یک طرف آن باز و طرف دیگر بسته است. این فلنج برای قطع و وصل جریان سیال به کار میرود.
انواع فلنج موجود در بازار
فلنجها بر اساس مواد سازنده و استاندارد تولید، در انواع مختلفی در بازار عرضه میشوند. برخی از پرکاربردترین مواد عبارتاند از:
-
۱. فلنجهای فولادی
- فولاد کربنی: برای محیطهای فشار بالا و دمای بالا مناسب است.
- فولاد ضد زنگ (استنلس استیل): مقاومت بالایی در برابر خوردگی و زنگزدگی دارد.
-
۲. فلنجهای آلیاژی
- فلنجهای آلیاژی با ترکیب فلزات مختلف برای محیطهای خاص مانند دماهای بسیار بالا یا محیطهای خورنده طراحی میشوند.
-
۳. فلنجهای پلیمر یا پلاستیکی
- این نوع فلنجها بیشتر در سیستمهای لولهکشی شیمیایی و آب استفاده میشوند.
کاربرد فلنجها
فلنجها به دلیل تنوع بالا در طراحی و مواد، در صنایع مختلف کاربرد دارند. برخی از مهمترین کاربردهای فلنج عبارتاند از:
- صنایع نفت و گاز: اتصال تجهیزات حفاری، خطوط لوله انتقال نفت و گاز، و پالایشگاهها.
- پتروشیمی: سیستمهای انتقال مواد شیمیایی خورنده.
- آب و فاضلاب: لولهکشی آب شهری، تصفیهخانهها، و سیستمهای آبیاری.
- تأسیسات حرارتی و برودتی: اتصال مخازن و سیستمهای تبرید.
عوامل مؤثر بر قیمت فلنج
قیمت فلنج به عوامل مختلفی بستگی دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
۱. جنس فلنج
- فلنجهای ساختهشده از فولاد ضد زنگ و آلیاژهای خاص معمولاً قیمت بالاتری نسبت به فلنجهای کربنی دارند.
-
۲. استاندارد تولید
- فلنجهایی که مطابق با استانداردهای بینالمللی مانند ANSI، ASME، و DIN تولید میشوند، معمولاً گرانتر هستند.
-
۳. اندازه و فشار کاری
- فلنجهای بزرگتر یا آنهایی که برای فشارهای بالاتر طراحی شدهاند، هزینه بیشتری دارند.
-
۴. تکنولوژی ساخت
- فلنجهای فورجشده (Forged) که مقاومت بیشتری دارند، نسبت به فلنجهای معمولی گرانتر هستند.
-
۵. شرایط بازار
- تغییرات قیمت مواد اولیه و میزان تقاضا در بازار نیز بر قیمت فلنج تأثیرگذار است.
سایر نکات مهم درباره فلنج
- نصب و نگهداری فلنج: برای اطمینان از عملکرد صحیح فلنج، نصب دقیق و استفاده از پیچ و مهرههای استاندارد الزامی است.
- بازرسی دورهای: برای جلوگیری از نشتی و حفظ ایمنی، بازبینی منظم فلنجها در سیستمهای حساس توصیه میشود.
- انتخاب صحیح گسکت (واشر): نوع واشر استفادهشده در فلنج تأثیر زیادی بر کارایی و آببندی دارد.
سخن پایانی در رابطه با انواع فلنج:
فلنجها به عنوان یکی از اجزای ضروری در سیستمهای لولهکشی صنعتی و ساختمانی، نقش کلیدی در اتصال و جداسازی خطوط انتقال سیالات دارند. انتخاب نوع مناسب فلنج بر اساس فشار، دما، و نوع سیال، علاوه بر کاهش هزینهها، به افزایش ایمنی و عمر مفید سیستم کمک میکند. در نهایت، توجه به استانداردهای تولید و کیفیت مواد اولیه در انتخاب فلنج، تضمینکننده عملکرد بهینه در طولانیمدت خواهد بود.
- انواع فلنجهای موجود در آهن یک :